TOŻSAMOŚĆ ZBIOROWA A TOŻSAMOŚĆ INDYWIDUALNA (NA PRZYKLADZIE UTWORÓW: «BLASZANY BĘBENEK» GÜNTERA GRASSA I «WEISER DAWIDEK» PAWŁA HUELLE)
Ключові слова:
ідентичність, відчуження, відмінність, іншість, стереотип, проникання культурАнотація
У статті досліджуються питання ідентичності та її аспектів у житті окремих літературних героїв. Оскар Мацерат, герой роману «Бляшаний барабан» Гюнтера Грасса, який постійно шукає свою ідентичність і своє коріння, є чужим для оточення та для самого себе. У випадку роману Павла Гуелле та його дитячого героя Вайзера Давидка, проблема пошуку власної ідентичності пов’язана зі світом магії та поєднується з єврейською релігією і культурою. Обидва романи, хоча й різні, дозволяють дійти подібних висновків. Почуття відчуження, притаманного особам, які знаходяться в опозиції до колективної ідентичності, неможливо зовсім позбутися, а боротьбу за позитивне сприйняття з боку оточення можна виграти лише через повне прийняття своєї власної ідентичностіПосилання
Benedyktowicz Z. Portrety «obcego» / Zbigniew Benedyktowicz. – Kraków : Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2000. – 215 s.
Berendt G. Gmina gdańskich Żydów / Grzegorz Berendt // Pomerania. – 1999. – nr 7/8. – S. 13.
Bokszański Z. Tożsamości zbiorowe / Zbigniew Bokszański. – Warszawa : Wydawnictwo Naukowe PWN, 2005. – 296 s.
Goffman E. Pietno. Rozważania o zranionej tożsamości / Erving Goffman ; [przeł. Aleksandra Dzierżyńska]. – Gdańsk : Gdańskie
Wydawnictwo Psychologiczne, 2007. – 198 s.
Graczyk E. Bachory Grassa / Ewa Graczyk // Günter Grass i polski Pan Kichot ; [pod red. Marii Janion]. – Gdańsk : Słowo / Obraz
/ Terytoria, 1999. – S. 108–114.
Günter G. Blaszany bębenek / Grass Günter ; [przeł. Sławomir Błaut]. – Warszawa : Niezależna Oficyna Wydawnicza, 1984. – 178 s.
Hejger M. Stosunki narodowościowe na Pomorzu Gdańskim po II wojnie światowej (do 1956 r.) – relacje międzygrupowe / Maciej
Hejger // Polacy i sąsiedzi – dystanse i przenikanie kultur. – cz. I ; [pod red. Romana Wapińskiego]. – Gdańsk : Stepan design, 2000. – S. 51–
Huelle P. (w rozmowie z Anną Zbierską). Nie wierzę w sztuczne / Paweł Huelle // Tytuł. – 1996. – nr 4. – S. 20–39.
Huelle P. (w rozmowie z Piotrem Fedorczykiem). Wierzę w natchnienie / Paweł Huelle // Magazyn Literacki. – 1996. – nr 1. – S. 21–25.
Huelle P. Weiser Dawidek / Paweł Huelle. – Gdańsk : Słowo / Obraz / Terytoria, 1987. – 264 s.
Janion M. Pytania o Grassa / Maria Janion // Günter Grass i polski Pan Kichot ; [pod red. M. Janion]. – Gdańsk :
Słowo / Obraz / Terytoria, 1999. – S. 40.
Mucha J. Dominacja kulturowa i reakcje na nią / Janusz Mucha // Kultura dominująca jako kultura obca ; [pod red. J. Muchy]. –
Warszawa : Oficyna Naukowa, 1999. – S. 34–35.
Siemieński M. Księga świąt i obyczajów żydowskich / Mieczysław Siemieński. – Warszawa : Polska Agencja Informacyjna, 1993. – 146 s.
Sterna-Wachowiak S. (rec.). Kaszubski Rabelais : (Günter Grass, Blaszany bębenek, Warszawa 1984) / Sergiusz Sterna-Wachowiak //
Nowe Książki. – 2000. – nr 6. – S. 55.
Światłowski Z. Günter Grass portret z bębenkiem i ślimakiem / Zbigniew Światłowski. – Rzeszów : «Polnord» ; «Oskar», 2000. – 223 s.
Rzońca A., Rzońca W. Kaszubska ojczyzna Güntera Grassa / Anna Rzońca, Wiesław Rzońca // Przegląd Humanistyczny. – 2000. – nr
– S. 117–128.
Waldenfels B. Topografia obcego. Studia z fenomenologii obcego / Bernhard Waldenfels ; [przeł. J. Sidorek]. – Warszawa : Oficyna
Naukowa, 2002. – 258 s.
Wiśniewska-Tomaszkiewicz M. Gdański noblista / Marzena Wiśniewska-Tomaszkiewicz // Sprawy Nauki. – 1999. – nr 11. – S. 20–21.
Zaleski M. Formy pamięci / Marek Zaleski. – Gdańsk : Słowo / Obraz / Terytoria, 2004. – 240 s.
Znaniecki F. Współczesne narody / Florian Znaniecki. – Warszawa : Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1990. – 413 s.
