WĘDROWCY NA PUSTYNI, CZYLI BOHATEROWIE NIEZNOŚNEJ LEKKOŚCI BYTU MILANA KUNDERY W POSZUKIWANIU TOŻSAMOŚCI I RAJU NA ZIEMI
Ключові слова:
постмодерністська ідентичність, європейська и американська ідентичність, гібридністьАнотація
Вступна частина статті містить різне визначення концепції особистості в модерністській та постмодерністській традиції, а також пояснення використаної термінології. Далі вказуються постсучасні особливості національної, територіальної та психологічної ідентичності, присутні у світі роману «Нестерпна легкість буття» Мілана Кундери. Крім того, автор статті звертає увагу на відмінності між європейською та американською ідентичностями, а також на ідентичність, сформовану простором міста й села, водночас підкреслюючи неможливість однозначної класифікації героїв роману («гібридна ідентичність»). З допомогою метафорики Баумана (образи «пустельного мандрівника» і «волоцюги») автор демонструє безсильне прагнення героїв роману знайти втрачений рай на землі.Посилання
Banaszak E. Tożsamość. Socjologiczne konceptualizacje / Ewa Banaszak // Oblicza tożsamości : perspektywa interdyscyplinarna ;
[pod red. Barbary Zimoń-Dubowik, Małgorzaty Gamian-Wilk]. – Wrocław : Wydawnictwo Naukowe Dolnośląskiej Szkoły Wyższej,
– S. 235–247.
Bańkowski A. Idylla / Andrzej Bańkowski // Andrzej Bańkowski Etymologiczny słownik języka polskiego. – t. I. – Warszawa :
Wydawnictwo Naukowe PWN, 2000. – S. 538.
Bauman Z. Dwa szkice o moralności ponowoczesnej / Zygmunt Bauman. – Warszawa : Instytut Kultury, 1994. – 88 s.
Bauman Z. O turystach i włóczęgach, czyli o bohaterach i ofiarach ponowoczesności / Zygmunt Bauman // Zygmunt Bauman
Ponowoczesność jako źródło cierpień. – Warszawa : Wydawnictwo Sic!, 2000. – S. 133–153.
Bauman Z., Kubicki R., Zeidler-Janiszewska A. Humanista w ponowoczesnym świecie. Rozmowy o sztuce życia, nauce, życiu sztuki
i innych sprawach / Zygmunt Bauman, Roman Kubicki, Anna Zeidler-Janiszewska. – Poznań : Zysk i S-ka, 1997. – 113 s., 8 s. tabl.
Bokszański Z. Pojęcie tożsamości / Zbigniew Bokszański // Zbigniew Bokszański Tożsamości zbiorowe. – Warszawa : Wydawnictwo
Naukowe PWN, 2005. – S. 30–43.
Bokszański Z. Tożsamość ponowoczesna / Zbigniew Bokszański // Zbigniew Bokszański Tożsamości zbiorowe. – Warszawa :
Wydawnictwo Naukowe PWN, 2005. – S. 236-278.
Cataluccio F. M. Filozofia Kundery i jego stosunek do historii / Francesco M. Cataluccio // Kundera. Materiały z sympozjum
zorganizowanego w Katowicach w dniach 25-26 kwietnia 1986 r. ; [pod red. Jerzego Illga]. – Kraków : Polonia, 1992. –S. 67–71.
Chomiuk A. Milana Kundery powieść na koniec wieku / Aleksandra Chomiuk // Polonistyka. – 2000. – nr 9. – S. 547–552.
Dopierała R. Tożsamość wobec procesów cywilizacyjnych / Renata Dopierała // Tożsamość kulturowa i polityczna Europy wobec
wyzwań cywilizacyjnych ; [pod red. Danuty Wilczak-Duraj]. – Łódź : Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, 2004. – S. 9–26.
Eliade M. Tęsknota za rajem w tradycjach prymitywnych / Mircea Eliade // Mircea Eliade Mity, sny, misteria ; [przeł. Krzysztof
Kocjan]. – Warszawa : «KR», 1994. – S. 63–72.
Giddens A. Ramy późnej nowoczesności / Anthony Giddens // Anthony Giddens Nowoczesność i tożsamość. «Ja» i społeczeństwo w
epoce późnej nowoczesności ; [przeł. Alina Szulżycka]. – Warszawa : Wydawnictwo Naukowe PWN, 2010. – S. 23–55.
Goodman N. Amerykańskie wartości kulturowe / Norman Goodman // Norman Goodman Wstęp do socjologii ; [przeł. Jędrzej Polak].
– Poznań : Zysk i S-ka, 2001. – S. 47.
Gromek J. Szczęście psa / Joanna Gromek // Kundera. Materiały z sympozjum zorganizowanego w Katowicach w dniach 25-26 kwietnia
r. ; [pod red. Jerzego Illga]. – Kraków : Polonia, 1992. – S. 80–93.
Idylla // Wielki słownik wyrazów obcych PWN ; [pod red. Mirosława Bańki]. – Warszawa : Wydawnictwo Naukowe PWN, 2003. –
S. 528.
Illg J. W kręgu powieści Milana Kundery / Jacek Illg. – Kraków : «Universitas», 1992. – 201 s.
Jawłowska A. Tożsamość na sprzedaż / Aldona Jawłowska // Wokół problemów tożsamości ; [pod red. Aldony Jawłowskiej]. –
Warszawa : Wydawnictwo LTW, 2001. – S. 51–78.
Katz Hewetson J. Ludzie i pojęcia. O powieściach Milana Kundery / Janina Katz Hewetson // Antologia polskiej krytyki literackiej na
emigracji 1945–1985 ; [wybór, wstęp i biogramy Jacek Dąbała]. – Lublin : Redakcja Wydawnictw KUL, 1992. – S. 427–434.
Kopaliński W. Idylla / Władysław Kopaliński // Władysław Kopalińsk Słownik wyrazów obcych i zwrotów obcojęzycznych z
alamachem. – Warszawa : «Muza SA», 2000. – S. 222.
Kulmiński R. Odpowiedź na śmierć / Robert Kulmiński // Robert Kulmiński Śmierć w Czechach. Wizja śmierci w prozie czeskiej lat
–1989. – Warszawa : Wydział Polonistyki Uniwersytetu Warszawskiego, 2008. – S. 36–112.
Kundera M. Nieznośna lekkość bytu / Milan Kundera ; [przeł. Agnieszka Holland]. – Warszawa : Państwowy Instytut Wydawniczy,
– 235 s.
Kundera M. Sztuka powieści. Esej / Milan Kundera ; [przeł. Marek Bieńczyk]. – Warszawa : Czytelnik, 1998. – 142 s.
Leski M. Anty-Kundera / Marek Leski // Arka. –1985. – nr 11. – S. 44–55.
Mamzer H. Tytułem wstępu: Konceptualizacje pojęcia tożsamości / Hanna Mamzer // W poszukiwaniu tożsamości. Humanistyczne
rozważania interdyscyplinarne ; [pod red. naukową Hanny Mamzer]. – Poznań : Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Adama
Mickiewicza, 2007. – S. 7–17.
Misztal B. Teoria socjologiczna a praktyka społeczna / Bronisław Misztal. – Kraków : «Universitas», 2000. – S. 162–163.
Olchanowski T. Milan Kundera i jego proza metafizycznej tęsknoty / Tomasz Olchanowski // Konflikty współczesnej kultury ; [pod
red. Kamili Budrowskiej, Anety Kietlińskiej]. –Białystok : «Trans Humana», 1995. – S. 125–140.
Orla-Bukowska A. Dwie kultury, dwa etosy. Być Amerykaninem i Polakiem / Annamaria Orla-Bukowska // Etyczny wymiar
tożsamości kulturowej. Studia z antropologii społecznej ; [pod red. Marioli Flis]. – Kraków : Zakład Wydawniczy «Nomos», 2004. –
S. 129–149.
Straś-Romanowska M. Tożsamość w czasach dekonstrukcji / Maria Straś-Romanowska // Oblicza tożsamości : perspektywa
interdyscyplinarna ; [pod red. Barbary Zimoń-Dubowik, Małgorzaty Gamian-Wilk]. – Wrocław : Wydawnictwo Naukowe
Dolnośląskiej Szkoły Wyższej, 2008. – S. 19–30.
Toporow W. Tekst miasta-dziewicy i miasta-nierządnicy w aspekcie mitologicznym / Władimir Toporow // Władimir Toporow
Miasto i mit ; [wybrał, przeł. i wstępem opatrzył Bogusław Żyłko]. – Gdańsk : Słowo/obraz terytoria, 2000. – S. 33–45.
Tyszka J. Kryzys tożsamości jednostki a przemiany kultury / Juliusz Tyszka // Tożsamość a współczesność. Nowe tendencje i
zagrożenia ; [pod red. naukową Barbary Harwas-Napierały, Hanny Liberskiej]. – Poznań : Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu
Adama Mickiewicza, 2007. – S. 157–180.
Weretiuk O. Wchodzimy, wracamy czy wyrzekamy się Zachodu? (Milan Kundera, Manuela Gretkowska, Wołodymyr Dibrowa) /
Oksana Weretiuk // Akcent. – 2003. – nr 4. – S. 69–78.
Woroniecka G., Załęcki P. Wprowadzenie / Grażyna Woroniecka, Paweł Załęcki // Tożsamość i przynależność. O współczesnych
przemianach identyfikacji kulturowych w Polsce i w Europie ; [pod red. Mariana Kempny, Grażyny Woronieckiej i Pawła
Załęckiego]. – Toruń : Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, 2008. – S. 7–14.