SACRUM I PROFANUM W FANTASTYCZNYCH POWIEŚCIACH ANGELOLOGICZNYCH MAI LIDII KOSSAKOWSKIEJ WOBEC ŹRÓDEŁ RELIGIJNYCH
Ключові слова:
sacrum, profanum, numinosum, angelologia, desakralizacja, reinterpretacja, New Age, literatura fantastycznaАнотація
Niezwykle popularna w ostatnich latach literatura fantastyczna, a szczególnie fantasy, poddaje demitologizacji i desakralizacji przedstawianą rzeczywistość. Strywializowana duchowość spod znaku «niskiego» New Age przejawia się w plastycznych, lecz niewymagających intelektualnego wysiłku, obrazach. Takim reinterpretacjom poddany zostaje motyw angelologiczny w powieściach Mai Lidii Kossakowskiej, w których naistotniejszą kwestą są zależności między sacrum a profanum.
Bohaterowie Kossakowskiej żyją w takiej uporządkowanej przestrzeni wyznaczonej przez axis mundi. W rzeczywistości jednak mamy tu do czynienia ze światem zdesakralizowanym, w którym nie ma Boga, a więc nie ma też przestrzeni świętej, a uczłowieczony, ludzki anioł musi nauczyć się egzystować nie w realacji do boskiej obecności, lecz do wiary. Bohaterowie pragną powrócić w sferę sacrum, ale to okazuje się możliwe jedynie poprzez jednostkowy akt woli.
Посилання
Bell D. Kulturowe sprzeczności kapitalizmu / Daniel Bell ; [przeł. S. Amsterdamski]. – Warszawa : PWN, 1994. – 333 s.
Biblia Tysiąclecia / [pod red. Ks. Kazimierz Dynarski]. – Warszawa : Pallottinum, 1980. – 1439 s.
Bielik-Robson A. Inna nowoczesność. Pytania o współczesną formułę duchowości / Agata Bielik-Robson. – Kraków : Universitas, 2000. – 421 s.
Caillois R. Człowiek i sacrum / Roger Caillois ; [przeł. A. Tatarkiewicz, E. Burska]. – Warszawa : Volumen, 1995. – 214 s.
Durkheim É. Elementarne formy życia religijnego. System totemiczny w Australii / Émil Durkheim ; [przeł. A. Zadrożyńska]. – Warszawa : PWN, 2010. – 400 s.
Eliade M. Sacrum a profanum / Mircea Eliade ; [przeł. B. Baran]. – Warszawa : Aletheia, 2008. – 267 s.
Jelonek T. Biblijne pojęcie sacrum / Tomasz Jelonek. – Kraków : WAM, 2008. – 77 s.
Kaczor K. Anioły wcale nieanielskie. Mieszkańcy niebios Mai Lidii Kossakowskiej / Katarzyna Kaczor // Anioł w literaturze i kulturze ; [pod red. J. Ługowska]. – Wrocław : ATUT, 2005. – S. 454–460.
Księga Henocha // Apokrygy Starego Testamentu ; [oprac. R. Rubinkiewicz]. – Warszawa : Vocatio, 2000. – S. 141–258.
Księga o aniołach ; [pod red. H. Oleschko]. – Kraków : WAM, 2002. – 699 s.
Kossakowska M. L. Siewca wiatru / Maja Lidia Kossakowska. – Liblin : Fabryka Słów, 2010. – 651 s.
Kossakowska M. L. Zbieracz burz [t. 1] / Maja L. Kossakowska. – Lublin : Fabryka Słów, 2010. – 341 s.
Kossakowska M. L. Zbieracz burz [t. 2] / Maja L. Kossakowska. – Lublin : Fabryka Słów, 2010. – 414 s.
Kubiak A. E. Jednak New Age / Anna E. Kubiak. – Warszawa : Jacek Santorski & Co, 2005. – 255 s.
Lem S. Fantastyka i futurologia [t. 1] / Stanisław Lem. – Kraków : WL, 2003. – 437 s.
Mazurkiewicz A. Degradajca figury anioła we współczesnej kulturze popularnej / Adam Mazurkiewicz // Anioł w literaturze i kulturze ; [pod red. J. Ługowska]. – Wrocław : ATUT, 2005. – S. 406–412.
Oramus D. Imona Boga. Motywy metafizyczne w fantastyce drugiej połowy XX wieku / Dominika Oramis. – Kraków : Universitas, 2011. – 312 s.
O’Sullivan P. Wszystko o aniołach / Paul O’Sullivan ; [przeł. H. Dymel-Trzebiatowska]. – Gdańsk : Exter, 1995. – 177 s.
Otto R. Świętość. Elementy irracjonalne w pojęciu bóstwa i ich stosunek do elementów racjonalnych / Rudolf Otto ; [przeł. B. Kupis]. – Warszawa : KR, 1999. – 220 s.
Pleşu A. O aniołach / Andrei Pleşu ; [przeł. T. Klimkowski]. – Kraków : Universitas, 2010. – 218 s.
Pseudo-Dionizy Areopagita Pisma teologiczne II. Hierarchia niebiańska, hierarchia kościelna / Pseudo-Dionizy Areopagita ; [przeł. M. Dzielska]. – Kraków, 1999. – 207 s.
Pustowaruk M. Gra (z) aniołem w krótkich narracyjnych formach fantastycznych / Marek Pustowaruk // Anioł w literaturze i kulturze ; [pod red. J. Ługowska]. – Wrocław : ATUT, 2005. – S. 413–428.
Taylor Ch. Żródła podmiotowości. Narodziny tożsamości nowoczesnej / Charles Taylor ; [przeł. M. Gruszczyński, O. Latek, A Lipszyc]. – Warszawa : PWN, 2001. – 995 s.
Świderkówna A. Rozmowy o Biblii / Anna Świderkówna. – Warszawa : PWN, 1996. – 402 s.
